"Droga do wolności" - bieg upamiętniający księdza Stanisława Suchowolca

Kapelan białostockiej Solidarności zginął w pożarze plebanii

Kapelan białostockiej Solidarności zginął w pożarze plebanii w 1989 r. Wszystko wskazuje na zbrodnicze podpalenie, ale sprawa do dziś jest niewyjaśniona.

Bieg noszący imię księdza Suchowolca odbył się czwarty raz. Trasa  liczyła ok. 4 km i prowadziła ulicami wokół kościoła Niepokalanego Serca  Maryi w białostockich Dojlidach. Tam ks. Suchowolec pracował i tam zginął w pożarze plebanii, w nocy z 29 na 30 stycznia 1989 r.

Przy kościele jest grób kapłana. Tam po okolicznościowej mszy odbyła się oficjalna uroczystość z udziałem m.in. wojewody podlaskiego, marszałka województwa i parlamentarzystów PiS. Po wystąpieniach, złożeniu kwiatów i zapaleniu zniczy uczestnicy biegu wyruszyli na trasę. Byli to nie tylko biegacze, ale też rolkarze i rowerzyści, widać było młodych ludzi.

Wojewoda Bohdan Paszkowski przypomniał, że pod koniec stycznia minęła 30. rocznica śmierci księdza Suchowolca. Przyznał, powtarzając też opinię wielu osób, które znały duchownego w czasie jego działalności  wspierającej opozycję demokratyczną, że mimo upływu tylu lat, "mimo tego, że funkcjonujemy w wolnym, niepodległym państwie, ta śmierć wciąż  jest otoczona tajemnicą, zmową milczenia".

- Brak jest postępów w tym dochodzeniu do sprawiedliwości – mówił Bohdan Paszkowski. Wyraził nadzieję, że również dzięki takim wydarzeniom jak  sobotni bieg postać duchownego będzie przybliżana młodszym pokoleniom. Mówił też o nadziei na wykrycie i ukaranie sprawców "tego morderstwa".  - Bo przecież walczyliśmy w tamtym okresie o tę sprawiedliwość w różnych  aspektach, również o to, żeby różnego rodzaju zbrodnie były ukarane, a  sprawcy byli wykryci – dodał Bohdan Paszkowski.

Warto, żebyśmy pamiętali o bohaterach, którzy oddali życie za wolną i  niepodległą Polskę. Jesteśmy to winni tym ludziom, temu krajowi, musimy  to kultywować

– dodał marszałek województwa podlaskiego Artur Kosicki.

Ks. Stanisław Suchowolec przyjaźnił się z księdzem Jerzym Popiełuszką

Ks. Stanisław Suchowolec przyjaźnił się z księdzem Jerzym  Popiełuszką, a po jego śmierci odprawiał msze w intencji ojczyzny i  beatyfikacji ks. Jerzego, najpierw w Suchowoli (rodzinnej parafii ks. Popiełuszki), a po przeniesieniu do Białegostoku – w parafii Niepokalanego Serca Maryi w Dojlidach. Zginął w pożarze mieszkania na  plebanii. Miał 31 lat.

Pierwsze śledztwo w sprawie okoliczności śmierci ks. Suchowolca  zakończyło się w 1989 r. ustaleniem, że przyczyną pożaru na plebanii był  zepsuty grzejnik elektryczny, więc zostało umorzone. W śledztwie  pominięto jednak całkowicie wątek polityczny i to, że duchowny  otrzymywał wiele gróźb ze względu na swą działalność w ówczesnej  opozycji, a nim samym interesowała się SB.

Postępowanie podjęto na nowo 22 października 1991 r. Po zasięgnięciu  nowej opinii biegłych Prokuratura Wojewódzka w Białymstoku oceniła, że  pożar plebanii był "zbrodniczym podpaleniem" i doszło do zabójstwa. 23  sierpnia 1993 r. ponownie umorzyła to śledztwo, tym razem z powodu  niewykrycia sprawców przestępstwa.

Sprawę przejął po swoim powstaniu IPN. Jego pion śledczy od wielu lat  szukał nowych dowodów, które pozwoliłyby podjąć śledztwo na nowo, w  szerszym postępowaniu dotyczącym istnienia zbrodniczych struktur w  dawnym MSW w latach 1956-1989, którym przypisuje się m.in. zamachy na  duchownych i działaczy opozycji, stanowiące zbrodnie komunistyczne.  Ostatecznie jednak nowych dowodów, które dawałyby podstawy do podjęcia  śledztwa, nie udało się znaleźć.

Dr Krzysztof Sychowicz z IPN w Białymstoku podkreślił w swoim  wystąpieniu w czasie sobotnich obchodów, że ksiądz Suchowolec jest  symbolem "tych wszystkich kapłanów, którzy zaangażowali się w walkę o  prawdę, o wolność" i poparli ruch Solidarności, która dała "całemu  polskiemu narodowi nadzieję na zmianę, na życie w normalnych warunkach, a  nie tylko w komunistycznym kraju".

Ks. Stanisław Suchowolec i inni kapłani, którzy tak, jak to dzisiaj  się mówi, niestety, nadal, zginęli "w tajemniczych okolicznościach" w 1989 r. u progu niepodległości, u progu ponownego odzyskania wolności,  dali daninę własnej krwi pod fundamenty odbudowującego się,  niepodległego, niezależnego państwa polskiego

– mówił Krzysztof Sychowicz.

Z okazji 30. rocznicy śmierci ks. Suchowolca w formie książki ukazały  się homilie głoszone przez tego kapłana w latach 1984-1987 w Suchowoli i  w Dojlidach. Publikację, którą otrzymali też uczestnicy biegu, wydało  Archiwum i Muzeum Archidiecezjalne w Białymstoku oraz wydawnictwo Św.  Jerzego w Białymstoku.

Przewodnicząca społecznego komitetu organizującego bieg Stanisława  Korolkiewicz zwróciła się z apelem do osób, które mogą mieć nagrania  takich homilii wygłoszonych w Białymstoku, a które to homilie nie  znalazły się w tej publikacji. Mówiła, że na mszach za ojczyznę,  odprawianych przez księdza Suchowolca w tym mieście, były "tłumy", a w  wydawnictwie większość kazań stanowią zapisy z Suchowoli.

źródło: PAP | red: sk, mag