Radio Białystok | Wiadomości | W Kruszynianach może powstać park krajobrazowy lub kulturowy
Park krajobrazowy albo park kulturowy powinien powstać w Kruszynianach, by chronić zabytkową wieś przed przemysłowymi inwestycjami rolniczymi. To konkluzja ze spotkania wiceminister kultury z lokalnymi samorządowcami, którzy w Białymstoku rozmawiali o konieczności zwiększenia ochrony Kruszynian.
Plany budowy przemysłowych kurników
- We wsi jest jeden ze 100 pomników historii i miejscowość nie może utracić swojego dotychczasowego charakteru poprzez ingerujące w krajobraz inwestycje - mówiła wiceminister kultury, profesor Magdalena Gawin. Powiedziała, że na spotkaniu między innymi z wicemarszałek województwa i burmistrz Krynek wypracowano deklarację, że rozpoczną się prace nad utworzeniem tam jednej z form ochrony.
Ustanowienie parku kulturowego leży w kompetencjach gminy, a powołanie parku krajobrazowego w gestii marszałka województwa.
- To daje nadzieję na powstrzymanie planowanej degradacji terenu - mówi przewodniczący Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Kruszynianach Bronisław Talkowski. Z kolei burmistrz Krynek Jolanta Gudalewska zapowiedziała, że decyzja o utworzeniu parku kulturowego będzie wypracowywana między innymi w oparciu o opinie mieszkańców.
Kruszyniany to zabytkowa wieś w gminie Krynki zamieszkiwana między innymi przez polskich Tatarów. Znajduje się tam zabytkowy meczet i mizar. W ostatnich latach pojawiły się jednak plany budowy przemysłowych kurników na dziesiątki tysięcy brojlerów. Część mieszkańców protestuje przeciwko planowanym inwestycjom, które zaburzyłyby ich zdaniem turystyczny charakter miejscowości.
Park kulturowy w Bohonikach
W ubiegłym roku park kulturowy powstał w Bohonikach. Pomysł objęcia tej wsi ochroną konserwatorską w postaci parku kulturowego, co miało chronić nie tylko zabytki, ale też m.in. teren wokół nich, powstał rok wcześniej. Było to związane z obecnością żwirowni, która znajduje się niedaleko cmentarza, a wydobycie kruszywa mogło zagrażać trwałości nekropolii.
Opory przed utworzeniem parku mieli sami mieszkańcy. Jednak po spotkaniach i rozmowach niemal wszyscy poparli ten pomysł, a Rada Miasta Sokółki przyjęła uchwałę w tej sprawie. Park, oprócz ochrony, ma też zwiększyć atrakcyjność turystyczną tego miejsca.
600 lat osadnictwa tatarskiego
Historia osadnictwa tatarskiego na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej ma ponad 600 lat. Jako datę dobrowolnego osadnictwa tatarskiego w Wielkim Księstwie Litewskim i Rzeczypospolitej Jan Długosz podaje rok 1397. Na ziemie polskie Tatarzy przynieśli ze sobą islam. W XVI-XVII wieku zatracili jednak swój język i wiele obyczajów, nazwiska rodowe uległy spolszczeniu.
Ilu jest obecnie Tatarów w Polsce, dokładnie nie wiadomo. Według ostatniego spisu powszechnego pochodzenie tatarskie zadeklarowało ok. 2 tys. osób. Dwie najważniejsze organizacje działające w środowisku tatarskim to Muzułmański Związek Religijny w RP oraz Związek Tatarów RP.
