Katarzyna Winiarska i Tomasz Wiśniewski nominowani do nagrody POLIN 2018

Nagrodę przyznajemy osobom, organizacjom i instytucjom, które w ostatnich latach przyczyniły się do ożywienia pamięci o historii polskich Żydów, do budowania zrozumienia i szacunku między Polakami a Żydami. Wiemy, takich inicjatyw jest wiele, zarówno w dużych, jak i małych miastach. Ludzie, którzy poświęcają im swój czas i energię, zasługują na wdzięczność i wyróżnienie – charakteryzuje ideę nagrody Dariusz Stola dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

Do kogo trafi Nagroda POLIN 2018?

Siedmiu nominowanych zostało wskazanych przez kapitułę konkursu, pod przewodnictwem Mariana Turskiego, przewodniczącego Rady Muzeum i wiceprzewodniczącego Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, spośród 110 zgłoszeń z całej Polski. Są to:

Katarzyna Winiarska - animatorka kultury, działająca w obszarze edukacji międzykulturowej na Podlasiu. Bada dzieje społeczności żydowskiej w Białowieży, przywraca i chroni pamięć o historii Żydów białowieskich. W 2016 r. założyła Wirtualne Muzeum Historii Żydów w Białowieży. Dokumentuje historię mówioną, odnajduje rodziny ocalonych i potomków Żydów z Białowieży. Dla dzieci, lokalnych mieszkańców i przewodników oraz przyjeżdżających grup, prowadzi warsztaty i wycieczki śladami białowieskich Żydów. Autorka filmu-wywiadu "Ocalony z Białowieży". Pomysłodawczyni spektaklu "Sąsiedzi, których nie ma. Opowieści mieszkańców Białowieży o ich żydowskich sąsiadach".

Tomasz Wiśniewski - od ponad 30 lat działa na rzecz zachowania pamięci o wspólnotach żydowskich pogranicza wschodniego. Jest autorem siedmiu książek o tematyce żydowskiej, które przybliżają historię i utrwalają pamięć o Żydach mieszkających na Podlasiu przed II wojną światową. Jest założycielem Społecznego Muzeum Żydów Białegostoku i regionu oraz autorem kanału "bagnowka" w serwisie You Tube, na którym można znaleźć ponad 2 tys. filmów prezentujących żydowską historię regionu. Tomasz Wiśniewski sporządził również dokumentację siedmiu cmentarzy żydowskich. Prowadzi stronę bagnowka.pl, gromadzącą dane o prawie 40 tys. nagrobków z Polski, głównie żydowskich. Jest laureatem wielu międzynarodowych filmowych festiwali, m.in. Robinson Short Film Competition i nagrody za najlepszy film dokumentalny podczas 15. Warsaw Jewish Film festival. W październiku br. otrzymał Nagrodę Marszałka Województwa Podlaskiego 2018.

Dariusz Gajny – 28-letni inżynier architekt krajobrazu z Bielska-Białej. Jest pomysłodawcą i producentem spektaklu "Dziady" wystawionego na Cmentarzu Żydowskim w Bielsku. Stale współpracuje z Gminą Wyznaniową Żydowską w Bielsku-Białej przy organizacji wydarzeń kulturalnych, opiece nad cmentarzami oraz opracowywaniu planu budowy lapidarium. Efektywnie pozyskuje fundusze i granty przeznaczone na prace renowacyjne oraz organizację wydarzeń kulturalnych chroniących pamięć o Żydach Śląska Cieszyńskiego.

Dr Kamila Klauzińska - od 20 lat działa na rzecz zachowania pamięci o Żydach polskich. Corocznie organizuje Dzień Otwarty cmentarza żydowskiego w Zduńskiej Woli, współtworzyła projekt dokumentacji tego cmentarza oraz przygotowała wniosek do wpisania go na listę zabytków. Jest pomysłodawczynią I Ogólnopolskiej Konferencji Strażników Pamięci dziedzictwa żydowskiego w Polsce oraz inicjatorką Światowego Zjazdu zduńskowolan w Jerozolimie. Autorka wystaw "Historia i Pamięć. Żydzi zduńskowolscy", "Znaki szczególne: żadne" i "The Main Thing is Not to be Afraid". Zawodowo zajmuje się genealogią żydowską, badając korzenie rodzin z całego świata.

Łukasz Parus - od ponad sześciu lat przywraca pamięć o Żydach wschodniej Wielkopolski, zajmuje się edukacją społeczności lokalnych oraz budowaniem porozumienia między chrześcijanami a żydami. Jest organizatorem obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu w Zagórowie. Wraz z grupą ochotników organizuje akcje porządkowania cmentarzy żydowskich w Rychwale i Zagórowie, a w ramach działalności edukacyjnej – wyjazdy, konferencje, zajęcia dla młodzieży szkolnej i spacery edukacyjne. Łukasz Parus jest także inicjatorem umieszczenia tablicy upamiętniającej Żydów z Zagórowa, którą odsłonięto w 2017 roku oraz popularyzatorem wiedzy o przedwojennym Zagórowie.

Dariusz Popiela - 33-letni sportowiec, kajakarz górski, który przywraca pamięć o Żydach. Działacz Sądeckiego Sztetla, w 2013 roku sfinansował upamiętnienie Jakuba Mullera. Współorganizator rocznic związanych z tragedią Żydów oraz spotkań przybliżających kulturę żydowską w Nowym Sączu. Inicjator i koordynator budowy Pomnika Pamięci Żydów z Krościenka nad Dunajcem. Autor przedsięwzięcia "Ludzie, nie liczby", w ramach którego na cmentarzu w Krościenku upamiętniono ofiary Holocaustu a młodzież szkolna z Krościenka po raz pierwszy odwiedziła Obóz Zagłady Miejsce Pamięci w Bełżcu i poznała historię lokalnej społeczności żydowskiej. W efekcie działań edukacyjnych szkoła objęła opieką cmentarz. Popiela jest także olimpijczykiem z Pekinu, Mistrzem Polski 2018, Wicemistrzem Świata i Europy 2018, drugi w Pucharze Świata 2018.

Magdalena Lewkowicz - lokalna działaczka, przywracająca pamięć o żydowskiej społeczności Warmii i Mazur. Podejmuje liczne inicjatywy edukacyjne. m.in. wycieczki i warsztaty dla uczniów, angażuje się w akcje porządkowania starych cmentarzy. Realizuje przedsięwzięcia w szkole oraz środowisku lokalnym w zakresie edukacji o prawach człowieka, prawach zwierząt, tolerancji oraz historii współczesnej. Autorka gry miejskiej zatytułowanej "Dom Rabina", która zajęła I miejsce w ogólnopolskim konkursie "Pamięć dla przeszłości - Poszukiwanie i upamiętnianie śladów obecności Żydów w przestrzeni lokalnej". Z jej inicjatywy w tym roku odsłonięto tablicę upamiętniającą cmentarz żydowski w Mrągowie. Była wicestarosta Powiatu Mrągowskiego, a obecnie Radna Miasta Mrągowo. W 2018 r. znalazła się w dziesiątce "Kobiet sukcesu Warmii i Mazur".

Oficjalne wręczenie nagrody 4 grudnia 

Nagroda zostanie w tym roku wręczona po raz czwarty. W trakcie gali Nagrody POLIN 2018, która odbędzie się w Muzeum POLIN 4 grudnia, zwycięzca otrzyma rzeźbę autorstwa Barbary Falender oraz nagrodę finansową. Kwota nagród pieniężnych w konkursie dla laureata i wyróżnionych w 2018 r. wynosi 30 tys. zł. Ufundowali je Tomek Ulatowski i Ygal Ozechov oraz Wiktor Askanas i Ewa Masny-Askanas. Dodatkowe nagrody dla pozostałych nominowanych ufundowane zostały przez Agatę i Aviego Ariav.

Organizacja Gali Nagrody POLIN możliwa jest dzięki wsparciu Jankilevitsch Foundation.

źródło: PAP | red: sk