Czy chronimy swoje dane osobowe? [sonda]

Za niewłaściwe wykorzystanie danych osobowych grożą wysokie kary finansowe - do 20 mln euro lub 4 proc. obrotu firmy.

Czy mieszkańcy regionu wiedzą o tych zmianach i czy w jakikolwiek sposób chronią swoje dane osobowe?

Przetwarzanie danych za zgodą

Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych obowiązuje w całej Unii Europejskiej. Zakłada m.in. prawo do bycia zapomnianym, czyli możliwość usunięcia, również z internetu, informacji na swój temat. RODO stanowi, że przetwarzanie danych będzie możliwe za wyraźną zgodą tego, kogo dotyczą.

Unijne przepisy dotyczą wszystkich podmiotów prywatnych i publicznych, które przetwarzają dane osobowe. W RODO zdefiniowano je jako dane, które pozwalają zidentyfikować osobę fizyczną. Chodzi o imię, nazwisko, numer PESEL, płeć, adres e-mail, numer IP komputera, dane lokalizacyjne, kod genetyczny, poglądy polityczne, historię zakupów.

Prawo do bycia zapomnianym

Unijne przepisy przyznają osobom, których dane dotyczą, prawo do ich usunięcia, w tym tzw. prawo do bycia zapomnianym. Są to m.in. sytuacje, gdy dane osobowe nie są już niezbędne do celów, do których je zebrano, podmiot danych wycofał zgodę i nie ma innej podstawy prawnej dla ich przetwarzania, dane osobowe muszą być usunięte w celu wywiązania  się z obowiązku prawnego przewidzianego w unijnym bądź krajowym przepisie prawnym (np. przepisy dotyczą niszczenia dokumentacji medycznej), dane zostały zebrane w celu świadczenia usług internetowych dziecku.

RODO - co to oznacza w praktyce

RODO przewiduje także sytuacje wyłączające prawo do usunięcia danych, m.in. gdy przetwarzanie przez administratora jest wymagane przez prawo unijne  albo krajowe bądź jest to niezbędne do ustalenia, dochodzenia lub  obrony roszczeń. Na przykład organy publiczne i instytuty naukowe mogą  przetwarzać dane osobowe w celach archiwalnych, badań naukowych i  historycznych oraz w celach statys­tycznych. Nie można usunąć wcześniej  upublicznionych danych, jeśli naruszałoby to prawo innych osób do korzystania z wolności wypowiedzi lub prawa do informacji.

Możliwość przeniesienia swoich danych

Kolejne uprawnienie zapisane w RODO to możliwość przeniesienia swoich danych osobowych z jednej instytucji do drugiej, np. banku, by na nowo nie wypełniać dokumentacji kredytowej. Tutaj również zapisane są jednak wyjątki. Nie można przenosić danych, jeżeli ich przetwarzanie jest niezbędne do wykonywania zadania realizowanego w interesie publicznym, a także w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi.

Prawo do przeniesienia danych nie jest tym samym co prawo do bycia zapomnianym. Poprzedni administrator, od którego je uzyskano, nie ma automatycznego obowiązku ich usunięcia. Musi to zrobić dopiero po żądaniu zainteresowanego.

Potrzebna zgoda dziecka

W RODO zapisano także obowiązek uzyskania zgody dziecka na przetwarzanie jego danych osobowych. W unijnych przepisach szczegółowo uregulowano formę zgody dziecka w stosunku do usług społeczeństwa  informacyjnego. Za taką usługę uważa się każdą odpłatną usługę świadczoną na odległość, drogą elektroniczną i na indywidualne żądanie odbiorcy usług.

Zgodnie z RODO dzieci, które ukończyły 16 lat, mogą samodzielnie decydować o przekazywaniu swoich danych osobowych firmom internetowym. Poniżej tej granicy wieku przetwarzanie danych będzie możliwe tylko, gdy zgodę wyraziła osoba sprawująca władzę rodzicielską lub opiekę nad dzieckiem. Dziecku przysługuje także bezwzględne prawo rozmyślenia się i zażądania usunięcia przekazanych wcześniej danych.

Prezydent podpisał ustawę

We wtorek prezydent podpisał ustawę o ochronie danych osobowych, która ma zapewnić skuteczne stosowanie RODO w Polsce. Ustawa ta również wchodzi w życie w piątek i także zakłada możliwość nakładania kar za naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych - maksymalnie 100 tys. zł na administrację publiczną, a 10 tys. zł dla instytucji kultury.

źródło: PAP | red: zmj