155. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego - obchody na wzgórzu zwanym "Szubienicą"

W Choroszczy obchody w 155. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego rozpoczęły się mszą świętą w kościele pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika.

Później przed Pomnikiem Niepodległości na Rynku 11 Listopada zapalono znicze. Stąd uczestnicy udali się nad Horodniankę na Mogiłę Powstańczą, by złożyć kwiaty. 

Po 19:00 rozpoczęły się główne uroczystości na wzgórzu zwanym "Szubienicą" przy ul. Kruszewskiej - Miejscu Pamięci Narodowej.

Odczytano manifest powstańczy, wspominano lokalnych bohaterów, uczestników zrywu niepodległościowego z 1863 roku. 155 razy zabrzmiał Dzwon Wolności, a po wspólnej modlitwie było ognisko.

Powstanie Styczniowe - największy polski zryw narodowy w XIX wieku

Rozpoczęcie walki przeciwko Imperium Rosyjskiemu ogłoszono Manifestem 22 stycznia 1863 roku wydanym w Warszawie przez Tymczasowy Rząd Narodowy.

Historycy podkreślają, że choć Powstanie Styczniowe było słabo przygotowane i zakończyło się porażką militarną, to pamięć o walce zbrojnej umocniła kolejne pokolenia.

Jak mówi prof. Alicja Kulecka, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego, powstańcom nie powiódł się plan opanowania Płocka, gdzie miał się ujawnić Rząd Narodowy.

Nie było naczelnej władzy wojskowej, która w takich przedsięwzięciach militarnych ma podstawowe znaczenie. Nie nastąpiło ujawnienie rządu, nie było więc tego kawałka przestrzeni suwerennej, nawet lasu czy pagórka, na którym rząd mógłby urzędować. Opanowanie jakiejś przestrzeni mogłaby przyczynić się do tego, że rząd mógłby prowadzić bardziej skuteczną politykę zagraniczną - wyjaśniła prof. Alicja Kulecka.

Prof. Wiesław Jan Wysocki z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego przypomniał, że powstańcze walki trwały 14 miesięcy. Tradycja powstania była silnie pielęgnowana w II RP.

W 1919 roku Józef Piłsudski uhonorował wszystkich powstańców, awansując ich do stopnia podporucznika i każąc każdemu, łącznie z generałami, oddawać im - podporucznikom - honory wojskowe. To jest ta legenda. Powstańcy styczniowi wygrywają 11 listopada 1918 roku, to jest ich zwycięstwo - mówi prof. Wiesław Jan Wysocki.

Powstanie rozszerzyło się na cały kraj, a następnie na tereny obecnej Litwy, Białorusi i Ukrainy. Trwało do jesieni 1864 roku, a utworzone państwo podziemne funkcjonowało jeszcze rok później. Stoczono około 1200 bitew i potyczek, w walkach wzięło łącznie udział 200 tysięcy powstańców. Pamięć o powstaniu była przekazywana z pokolenia na pokolenie

źródło: IAR | red: wsz, maj