Radio Białystok | Magazyny | Podróże po kulturze | Aleksander Węgierko pozostanie patronem białostockiego teatru
Aleksander Węgierko pozostanie patronem Teatru Dramatycznego w Białymstoku - zdecydował we wtorek (30.01) zarząd województwa podlaskiego.
Aleksander Węgierko pozostanie patronem teatru dramatycznego - relacja Renaty Redy | Pobierz plik.Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.
Przedstawiono opinię IPN
Przedstawiono opinię IPN, według której Węgierko nie angażował się w działalność polityczną i nie propagował żadnego ustroju totalitarnego.
O zmianę patrona teatru wnioskowali w 2017 roku radni sejmiku województwa podlaskiego z PiS, którzy złożyli projekt uchwały w tej sprawie. Teatr podlega samorządowi województwa podlaskiego.
Węgierkę wskazał też wcześniej IPN (w Białymstoku jest też ulica Aleksandra Węgierki) na liście nazw ulic do zmiany w związku z ustawą dekomunizacyjną - przypomniała rzeczniczka wojewody podlaskiego Anna Idźkowska. Wojewoda nie otrzymał dotychczas opinii w sprawie ulicy
- dodała.
Opinię Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN w Warszawie przekazał we wtorek na konferencji prasowej w Białymstoku wicemarszałek województwa podlaskiego Maciej Żywno. Wynika z niej, że mimo wątpliwości niektórych badaczy "patronatu Aleksandra Węgierki nad Teatrem Dramatycznym nie można uznać za propagowanie komunizmu lub innego ustroju totalitarnego".
"Aleksander Węgierko uważany jest za jedną z czołowych postaci polskiego teatru międzywojennego. Nie angażował się w żadną działalność polityczną" - napisał IPN.
Instytut przywołał też opinię historyka, prof. Wojciecha Śleszyńskiego z Uniwersytetu w Białymstoku, który podkreślił - jak cytuje go IPN - "z historycznej perspektywy, gdy przychodzi oceniać postawy moralne, należy przede wszystkim pamiętać o warunkach egzystencji w ustroju komunistycznym, gdzie praktycznie nie było żadnej możliwości manewru wobec wszechwładnego państwa". Zdaniem Śleszyńskiego, "premiery musiały mieć mniejszy lub większy wydźwięk ideologiczny, ponieważ inaczej nie byłoby dopuszczone do prezentacji. Podobny charakter miały też teksty pisane przez A. Węgierkę na potrzeby prasy lokalnej".
"Nie ma powodu, aby oskarżać Węgierkę o współpracę z NKWD"
Dlatego też w ocenie IPN "nie ma powodu, aby oskarżać Węgierkę o współpracę z NKWD, czy wrogość wobec kultury polskiej, wręcz odwrotnie zarówno repertuar teatru jak i opieka jaką roztaczał na członkami zespołu chroniąc przed wywózkami wystawiają mu dobre świadectwo".
Żywno powiedział, że w związku z tą opinią zarząd województwa "podtrzymuje wolę pozostawienia Aleksandra Węgierki jako patrona teatru. Mówił, że o ocenę zostali też poproszeni historycy i środowisko teatralne, ich ocena była pozytywna. Podkreślił też, że Węgierko jest patronem, z którym teatr się utożsamia i jest "nazwą marki teatru".
Żywno mówił, że zarząd "jest jak najbardziej za dekomunizacją nazw ulic i instytucji, ale za dekomunizacją taką, która jest zbadana i wskazuje, że danego patrona należałoby zmienić".
Obecny na konferencji prasowej dyrektor Teatru Piotr Półtorak powiedział, że opinia IPN jest "jasna i konkretna". "Temat w tym momencie jest zamknięty" - dodał.
Aleksander Węgierko rozbudował białostocki teatr
Aleksander Węgierko urodził się w 1893 roku, jako aktor debiutował w 1912 w Wilnie. Potem występował na scenach warszawskich. Opuścił Warszawę po wybuchu wojny i udał się do Grodna, które wówczas było ważnym miejscem dla kultury teatralnej. Potem znalazł się w Białymstoku, gdzie stworzył pierwszy teatralny stały zespół i nim kierował. Węgierko kierował białostockim teatrem w latach 1940-41. Zdobył fundusze, rozbudował budynek i zaczął wystawiać utwory m.in. Fredry, Mickiewicza i Schillera. Węgierko zginął po zajęciu Białegostoku przez Niemców, w 1941 lub 1942 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach.
Ponad 10 lat temu miał miejsce spór o patrona teatru, któremu zarzucano, że służył Sowietom i na wniosek Związku Piłsudczyków władze województwa zdecydowały, by teatrowi nadać imię Józefa Piłsudskiego (teatr mieści się w budynku dawnego domu ludowego, którego patronem był Józef Piłsudski). Jednak kilka miesięcy później sejmik województwa podjął uchwałę, że teatr "nosi imię Aleksandra Węgierki i mieści się w Domu Ludowym im. Józefa Piłsudskiego".
Żywno poinformował, że władze województwa będą chciały upamiętnić w jakiś sposób, że teatr mieści się w domu ludowym. Na razie nie podano konkretów.
Mało kto wie, ale autorka sagi "Stulecie Winnych" Ałbena Grabowska, od czasu do czasu lubi zmieniać gatunki literackie i w tym roku dostaliśmy kryminał "Nóż w sercu. Sprawa chirurga".
Błyskotliwy debiut Moniki Czarnowskiej, który wciąga bez reszty, pozwalając zatopić się w gęstej atmosferze niepokoju. Prawda czai się tam, gdzie najmniej się jej spodziewasz.
"Zaplanowana historia" to tytuł nowej wystawy a jednocześnie historyczna podróż po Bielsku Podlaskim i dawnej ziemi bielskiej z archiwalną mapą i planem w ręku zamiast nawigacji.
Nerd Fest już za kilka dni połączy białostockich miłośników popkultury, fantastyki i świata geeków.
Strefa komfortu i po co się z niej wychodzi? To temat przewodni tegorocznego festiwalu "Niebieska kropka". Zacznie się on w piątek (27.06) w kinie i Domu Kultury w Bielsku Podlaskim i potrwa 3 dni.
Chociaż seriale obyczajowe to nie jest moja pierwsza liga, z pasją obejrzałem kultową amerykańską produkcję "Biały lotos", o której ostatnio było głośno, m. in. za sprawą debiutującego w tym roku 3. sezonu.
Trwa Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek dla Dorosłych "Metamorfozy Lalek" w Białymstoku. Do soboty (28.06) zobaczymy blisko 30 spektakli.
Jak co roku miasto Białystok nagradza wybitnych twórców w dziedzinie tworzenia i upowszechniania kultury.
Jury 14. edycji Nagrody im. K. I. Gałczyńskiego "Orfeusz" za najlepszy tom poetycki roku, w składzie: Jarosław Ławski (przewodniczący), Agnieszka Czajkowska, Marzanna B. Kielar, Bronisław Maj, Marek Zagańczyk (sekretarz jury Wojciech Kass), spośród dwudziestu nominowanych do nagrody książek, wyłoniło finałową piątkę.
Prowadzący:
Andrzej Bajguz
