W Ciechanowcu grali na trombitach i bazunach [zdjęcia]

Ok. 150 muzyków ludowych i pasjonatów z kraju i zagranicy wzięło udział w 36. Ogólnopolskim Konkursie Gry na Instrumentach Pasterskich, który w sobotę (3.12) odbył się w Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu.

To jedyna taka impreza w kraju, a być może i w Europie. Celem konkursu jest podtrzymywanie tradycji pasterskiego muzykowania i kulturowego znaczenia tych instrumentów.

Laureaci 36. Ogólnopolskiego Konkursu Gry na Instrumentach Pasterskich w Ciechanowcu

Teodor Niemyjski z Ciechanowca zdobył I nagrodę (1150 zł) za grę na ligawce. W kategorii seniorów taką samą nagrodę otrzymał Piotr Bondarczuk z Wieski, wśród dzieci starszych pierwsza nagroda (900 zł) przypadła Przemysławowi Tartaczukowi z Kanabrodu, a z grupy młodszych do 10 roku życia - Rafałowi Radziszewskiemu z Bogusz Starych (600 zł).

Wśród dorosłych grających na bazunach jury I nagrodę (750 zł) przyznało Grzegorzowi Choszczowi ze Sznurek, a w kategorii dzieci Andrzejowi Galińskiemu z Borkowa (500 zł).

W takiej samej wysokości były nagrody za grę na trombicie, rogu myśliwskim. Spośród dorosłych w kategorii trombit otrzymał ją Tadeusz Rucki z Koniakowa, a w kategorii dziecięcej Mikołaj Tokarczyk z miejscowości Szczawnica Jaworki.
Za grę na rogu myśliwskim pierwsze nagrody przypadły Jarosławowi Jaroszewskiemu z Nowego Miasta Lubawskiego (dorośli) i Lubomirowi Ziółkowi z Krężnicy Jarej (dzieci).

I wreszcie w kategorii inne instrumenty pierwszą nagrodę zdobył Myroslav Gutsul z Putiły na Ukrainie (750 zł), wśród dzieci starszych Rimas Rekus i Gabriel Pik ze Szlinokiemi (600 zł), a spośród tych do 10. roku życia Virginija Rekus ze Szlinokiemi (400 zł).

Głównym organizatorem jest Muzeum Rolnictwa im. księdza Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu

Głównym organizatorem jest Muzeum Rolnictwa im. księdza Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu, a patronuje konkursowi m.in. minister kultury i dziedzictwa narodowego. Przed laty imprezę wymyślił i kontynuował ówczesny dyrektor ciechanowieckiej placówki Kazimierz Uszyński. Od 6 lat konkurs nosi jego imię.

Gdy impreza powstawała, jej głównym celem było uratowanie przed zapomnieniem tradycji gry na ligawkach podlaskich - długich drewnianych trąbach, w innych regionach Polski zwanych też trombitami czy bazunami. W północno-wschodniej Polsce ligawki zwane są też trąbami adwentowymi. Ich dźwięk obwieszczać ma bowiem początek przygotowań do świąt Bożego Narodzenia.

Przesłuchania konkursowe, na które zgłosili się muzycy i pasjonaci z Litwy, Ukrainy, Słowacji oraz Polski, trwały do wieczora. W niedzielę (4.12) przewidziano koncert laureatów oraz zaproszonych zespołów ludowych. Konkurs podzielono na kategorie wiekowe: dzieci i dorośli oraz dwie kategorie ze względu na rodzaj instrumentu. W pierwszej kategorii oceniano grę na trąbach, czyli ligawkach, trombitach, bazunach i rogach pasterskich, w drugiej - na innych instrumentach.

Jak powiedziała Anna Uszyńska z Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu, konkurs to doskonała okazja do zaprezentowania tradycyjnych melodii z regionów, z których pochodzą instrumentaliści. Zauważyła też, że często muzycy grają całymi rodzinami, dzięki czemu tradycja gry na ligawkach bądź innych instrumentach jest przekazywana młodszemu pokoleniu.

Tradycje ligawkowe na Podlasiu są wciąż żywe

Nazwa ligawek, od których konkurs się zaczął, pochodzi od słowa "legać" - czyli opierać na czymś. Trąba jest bowiem długa, czasem kilkumetrowa i często trzeba ją o coś oprzeć, bo nie da się jej wygodnie utrzymać w rękach w czasie gry. Tradycje ligawkowe na geograficznym Podlasiu - w dużej mierze dzięki konkursom - są wciąż żywe. Na ligawkach gra się i wyrabia je w południowych powiatach województwa podlaskiego, a także w części Mazowsza. Grają na nich często całe rodziny.

W czasie wojny Niemcy niszczyli ligawki i zakazywali ich używania, twierdząc, że służą do przekazywania różnych sygnałów, np. przez oddziały partyzanckie. Dlatego w czasie II wojny światowej tradycja zanikła, a po wojnie długo nie mogła się odrodzić. Konkurs w Ciechanowcu pomógł te tradycje wskrzesić i podtrzymać.

Historia konkursu sięga 1974 roku. W 1980 roku przekształcono go w Ogólnopolski Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich, a od lat biorą w nim udział także osoby z zagranicy. (PAP, ad/zmj, mm)